Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok (2017)

Yönetmen: Onur Ünlü

Yıldızlar: Fatih Artman, Demet Evgar

Ödüller: Adana F.F. - 4 Ödül (En İyi Film, En İyi Aktör, En İyi Yönetmen, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu)

Bence: Ölmekte olan ya da kendi içinden doğacak bir “post” döneme hamile olan film türlerin son durağı, komediye kayıp kendisiyle dalga geçen filmler oluyor. Korkunç Bir Film (2000) 80’lerde zirve yapan şişman ve gözlüklü ölür, sarışın kız yaşar klişesiyle anılacak hoplatarak korkutan korku filmleri için, Deadpool (2016) ana akım süper kahraman janr'ı için, Arabesk (1989) Yeşilçam melodramları için tabuttaki son çivilerdi. Son dönemin en üretken yönetmenlerinden Onur Ünlü, Yeşilçam melodramlarının artık gölgelerde yaşayan, gerilla taktikleriyle arada bir ikinci sınıf yerli filmlerde kafasını çıkartan son artıklarını yine aynı yöntemle temizliyor. Emrah’ın kaşları ve yaşlı bakışlarıyla ölümsüzleşen sahneden sonra Ünlü yine genelevde bir anne sokmuş; romantik akımın bayıldığı kör sevgili, maktulün taze dul eşiyle fingirdeşen komiser gibi Yeşilçam klişelerini filmine taşımış ve komedinin içinde bir kez daha buharlaştırmış. Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok, bir yandan yapı-bozum kanalıyla zaman zaman absürde uzanan bir kara komedi, bir yandan da görmenin duyular hiyerarşisindeki yeriyle uğraşan sürreal unsurları bolca kullanan bir drama…

İbn-Heysem (965-1040) ve buluşu mercekler sayesinde; önce teleskop üzerinden en büyüklere adım attık; seyrüsefer sayesinde kendi gezegenimizi fethettik, üzerine gök kubbeyi tanıyarak kendi evimizi anladık… Sonra mikroskop üzerinden en küçüklerle tanıştık; biyoloji ve tıp üzerinden kendi yaşamlarımız üzerindeki egemenliğimizin süresini artırdık…Göz(lem), ilk deneylerin ve insanın çevresi üzerinde hakimiyetini sağlayan teknolojinin yürütücüsü oldu; aklın geleneği yenmesinde belirleyici unsurdu. Ölçü aletlerini akıl edip, göze hitap etmeyenleri anlamak-görmek için yeni gözler ürettik… En basitinden terazi ağırlığı gören göz oldu; ampermetresinden osiloskopuna, röntgen cihazından pozometreye ölçü aletlerinin hemen hemen tümü göze hitap etmeyeni gören gözler oldular. Sonunda göz, modern insanın vardığı noktada beynin en önemli aracı oldu. Beyin de onu kayırmaya devam etti:

Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok’un drama damarı gerçek üstü alana da sık sık girerek, görmenin anlamadaki yeri, hissetmedeki baskınlığı ve bilinç-bilinç dışı üzerindeki etkisi ile ilgileniyor ve gözün yetişemediği kanalları hatırlatıyor. Ünlü’nün görmenin gücü ve görmenin uzanamadıkları üzerine akıl yürütmelerini görselleştiriyor… Film duyular arası hiyerarşiyi yıkma misyonuna öyle bağlı ki; Ünlü, gözün tek başına iktidarını, beyin üzerindeki egemenliğini kırmak ve yetersizliğini kanıtlamak için filmin bütününe yayılmış bir ayak fetişizmi kanalı kurmaktan çekinmemiş. 

Fatih Artman’ın filmin hem komedi hem drama boyutlarını yürüten oyunculuğu ve Demet Evgar’ın fonksiyonel katkısı ile Ünlü’nün gene kendini gösteren “burdayım” diye izleyiciye seslenen yönetmenliği beraberce filmin işleyen dilini oturtmuşlar. Ünlü’nün filmine karakterini film aktıkça yavaş yavaş dönüşen konfigürasyonu veriyor: Filmin tonu eğlenceden derinlere, türü kara-komediden drama, temposu yüksekten düşüğe, bakışı nesnelden öznele, öznesi oyunculardan yönetmene, baskın kanalı sözelden görsele, zihinle ilişkisi bilinçten bilinç altına kayıyor. Ancak bu çoklu hareketlilik; özellikle de Ünlü’nün deneysel ve öznel tarzı ile beraber düşününce, kimi izleyicileri ritm dışında atma riski yarattığı da bir gerçek. 01saat23dakika. Türkiye yapımı.

*Videoya Türkçe özet – Beyin duyular arasında bir çelişki olduğunda her zaman göze güvenir. MGurk efekti; ses ile görüntü çeliştiğinde bile beyinin gözü seçebildiğini gösterir... Deneklere "Ba" sesini dinetip, "Va" diyen bir ağız gösterdiğinizde beyin "Va" sesi duyduğunu zanneder.

Puan:

Siz ne Düşünüyorsunuz? Filmle ilgili tartışma sayfasına ulaşmak için tıklayınız. 

Çok seslilik her zaman daha iyi!