Bırakın Bronzlaşsın Cesetler - Laissez Bronzer Les Cadavres – Let The Corpses Tan (2017)

Yönetmen: Hélène Cattet, Bruno Forzani

Yıldızlar: Elina Löwensohn, Stéphane Ferrara, Bernie Bonvoisin

Bence: Bilincin çok kullanılmaktan şişkinleşen analitik kasını kullanıp, “bu; bundan oldu” nedensellikleriyle ilerleyen bir hikaye arayan, bir olay akışı içinde beslenmek isteyen izleyici Bırakın Bronzlaşsın Ceset’lerden (BBC) aç çıkar. Aslında BBC, Jean Parick Machette’in 1971 yılında çıkan, dönemin Fransa’sındaki (69’u hatırlayalım) sol gangster kurmacaları furyasından etkilenen, çizgisel bir hikaye sunan romanına dayanıyor. Filme uzanan haliyle hikaye, Akdeniz kıyısında; yazarlarla, ressamlarla entelektüel bir bulutla da sarmalanmış, şehirden kasabadan uzak masmavi denize tepeden bakan bir münzevi arazi ve çevresinde geçiyor.

Masmavi denize tepeden bakan, bakımsız ama Akdeniz doğasının en güzel haliyle şekillenerek etkileyen, harabelerle dolu arazi; sahibesinin izniyle kendilerine burada huzur bulan, sığınak arayan kısa dönemli sakinlere-tatilcilere ev sahipliği yapıyor. Arazi, bu geçici sakinlerinin gelip gitmesiyle, kalıp gitmemesiyle, zamanla kendine bir mikro-kültür oluşturmuş, hatta bir hale yaratmış… Kalanlardan bir grubun buraya banka aracı soygunu için geldiği ortaya çıkınca, arazideki her karakter ve sahneye dahil olan polisler arasında dağılıp yıkılan ikili üçlü ilişkiler ve ortaya çıkan vahşet filmin hikayesini yürütüyor; ancak BBC bu olay zincirinden çok daha fazlası...

Yönetmenler Cattet ve Forzani kitabın çizdiği çerçeve içinde, ama kitabın kurmaya çalıştığından çok farklı bir kanal yaratarak, başka bir oyun yaratmaya karar vermişler. (Doğası gereği) Kitabın ancak kelimelerle taşınabilen, kelimeler üzerinden işlenip, kelimeler marifetiyle birleştirip ayrıştırılabilen kavramları kullanan iletim kanalını daraltmışlar. Açılan alanı “dile gelmezler”i de taşıyabilen sinematik bir iletim kanalı ve modern sanat eserlerinin izleyicileriyle kurduklarına benzer bir artistik kanal kurarak doldurmuşlar. İzleyicinin filme katılımını sağlamak ve öznel anıları kullanarak duygulanımlar yaratmak adına; deri sürtünmesi, kapı gıcırtısı, pişen hayvanların fokurdamaları gibi hayatta genelde arkaplanda kaybolan ve görece düşük volümde kulağımıza çarpan ancak en ağır anılarla beraber zihinlerde saklanmış sesleri yükseltmişler. Karınca yuvaları gibi genelde yakından görmediğimiz, bizim hayatlarımızda detaylarda geçen mücadeleleri, yağmur gibi sıradan olayların bu detaylarda yarattığı etkiyi göstermeye zaman ayırmışlar. Özgün ses kurgusu, arka planı öne alan tercihler ve öznel/kameranın gözü çekimler – hep beraber- tablolara benzer ancak tempolu, hareketli ve güçlü sahneler kurgulamışlar.

Cattet ve Forzani; Francis Bacon resimlerinde görülen insan zihni-eylemi-algısını buluşturan dehşet ile gece-deniz-doğa’dan kaynak bulan insanın altında ezildiği Kant’ın Yüce’lerini bir araya getirerek filmin hayata dokunduğu düzlemi kurmuşlar. Spagetti Western, Korku, Gerilim ve Gore sinemalarını; silahlar, erotizm, fetişizmden beslenen halüsinatif bir çatı altına yerleştirmişler. Bu taban ve çatı arasını doldururken; filmin içinde karakterlerinin; filmin dışında izleyenlerin bilinçaltlarına post-modern bir tavırla öznel anlatım üzerinden sızarak, BBC’yi gerçeküstü etkilere açmışlar. Bu deneysel ve özgün reçete filmin kendi hikayesine olan bağımlılığını azaltmış – dile gelmez olanların akışını güçlendirmiş.

BBC; diliyle, kullandığı araçlarla bir sinematik tecrübe; sinemadan uzaklaşıp başka sanatlara özenmiyor ancak üzerinizde Pompidou ya da Santa Sophia gibi büyük ve dolu bir modern/çağdaş sanat müzesinin koridorlarında koşa koşa bir gün geçirmişsiniz gibi bir etki de bırakması muhtemel… BBC, “fazla fazla” davranıp; altın tozları, gökkuşağı renkleri, tuvaller, kurşunlar, ten, barut, silahlar, deri, üniformalar, hayvan karkasları ile bilince; erotizm ve Sado-Mazoşizme ile bilinç altına saldırıp; gerçek ile hayali iç içe sokarak izleyicinin üstüne üstüne geliyor. İzleyicinin algısında-genel işleyişinde bir delik açarak oradan en derinlere uzanmayı umuyor.

Bırakın Bronzlaşsın Cesetler’in hikayesi film boyu çok büyük mesafe kat edemiyor; bir hikayenin mesafe kat edebilmesi için olaylar ve etkileşimler arasında sınırlara ihtiyaç var, sınırların -dile gelsin, gelmesin- kelimelere dökülebilme yetisine ihtiyacı var… Cattet ve Forzani’nin kullandıkları araçlar ve yatırım yaptıkları iletim kanalları gereği BBC, film boyu hikayesini ilerletecek kelimeleri sunarken ketum davranıyor. Hatta bazen hikaye/dramatik kurgu, filmin ayağına takılıyor denebilir. Ancak bu -belki de ontolojik- probleme/duruma rağmen benim !f İstanbul Bağımsız Filmler Festival’inde en çok etkilendiğim film Bırakın Bronzlaşsın Cesetler’di. Catett ve Forzani, modern bir Dionysoscu kendinden geçme/mest olma deneyimi sunmaya çabalamışlar. BBC, izansız bir film; çok seveceğiniz ya nefret edeceğiniz pek çok şey deniyor… Sonunda Bırakın Bronzlaşsın Cesetler’i izleyen herkesin, onunla ilgili -iyi ya da kötü- keskin bir görüşü olacak, bu kaçınılmaz.

Puan:

Siz ne Düşünüyorsunuz? Filmle ilgili tartışma sayfasına ulaşmak için tıklayınız. 

Çok seslilik her zaman daha iyi!